​

   Пяру гэтага незвычайнага чалавека належаць такія кнігі, як “Пластыды раслін, іх уласцівасці, склад і будова”, “Фізіялогія і біяхімія бульбы” (у суаўтарстве з М.Ганчарыкам), “Асновы фізічнай біяхіміі раслін”, “Вадародныя іоны ў біясферы”… і зборнікі вершаў “Кола дзён”(1930), “Зварот да слова”(1977). Паміж выхадам гэтых невялічкіх кніжак амаль паўстагоддзя – цэлая эпоха ў гісторыі літаратуры.

   Алесь (Аляксандр Сцяпанавіч ) Вечар нарадзіўся 12 сакавіка 1905 года у вёсцы Машчыцы на Случчыне ў сялянскай сям’і. Бацька памёр калі Алесю было ўсяго пяць месяцаў, і маці давялося адной выхоўваць семярых дзяцей. Пачатковую адукацыю хлопец атрымаў у Слуцку, потым тры гады працаваў на гаспадарцы. З 1923 года вучыўся ў Слуцкім сельскагаспадарчым тэхнікуме, адкуль быў накіраваны на працу загадчыкам чытальні ў вёску Паськова Горка Старадарожскага раёна. Мара атрымаць вышэйшую адукацыю не пакідала юнака, і у 1925 годзе ён паступіў на агранамічны факультэт Горы-Горацкай сельскагаспадарчай акадэміі.

   На здольнага студэнта вялікае ўражанне зрабілі заняткі на кафедры беларускай мовы і літаратуры. Не дзіва: загадчыкам кафедры быў таленавіты пісьменнік Максім Гарэцкі, працаваў на ёй і яшчэ зусім малады Юрка Гаўрук – будучы вядомы перакладчык. Асабліва важным набыткам гэтага перыяду Алесь Вечар лічыў знаёмства з літаратурнай беларускай мовай, якая адрозніваецца ад звычайных дыялектных гаворак на вёсцы. Ужо тады ён пачаў распрацоўваць беларускамоўную навуковую тэрміналогію, адначасова прыйшло і захапленне паэзіяй. Алесь Вечар быў адным з сяброў літаратурнага аб’яднання “Маладняк”. Ён належыць да тых паэтаў, што ў 1920-я – пачатку 1930-х гг. стваралі новую беларускую літаратуру і праслаўлялі новае жыццё, якое, для многіх неўзабаве і закончылася…. А. Вечару яшчэ пашанцавала – для яго ўсё абмежавалася абвінавачваннем у прынадлежнасці да кулацтва, выключэннем з партыі і пазбаўленнем працы. Малады навуковец, былы аспірант Цэнтральнай хімічнай лабараторыі Навукова-даследчага інстытута сельскай і лясной гаспадаркі БССР, быў вымушаны выехаць за межы Беларусі і пасяліцца у Сочы, дзе працаваў аграхімікам Сочынскай заалагічнай станцыі. Праз некалькі гадоў ён усё ж здолеў вярнуцца на радзіму, але ненадоўга: сталінскія рэпрэсіі зноў нагадалі пра сябе. З 1937 да 1959 г. беларускі вучоны жыў пераважна ў Краснадары, за выключэннем года, праведзенага ў Маскве (1949-1950). Закончыўшы дактарантуру Інстытута біяхіміі Акадэміі навук СССР, ён загадваў кафедрай фізічнай і калоіднай хіміі Краснадарскага інстытута харчовай прамысловасці.

Пасля 22-гадовага раставання Алесь Вечар вярнуўся на Беларусь тытулаваным і прызнаным вучоным, доктарам біялагічных навук, прафесарам. У Мінску ён узначаліў лабараторыю біяхіміі раслін Інстытута біялогіі, а з 1970 г. – лабараторыю біяхіміі і малекулярнай біялогіі Інстытута эксперыментальнай батанікі АН Беларусі. Акрамя гэтага, вучоны абіраўся старшынёй Беларускага біяхімічнага таварыства. Многія яго вынаходніцтвы і прапановы ў галіне харчовай тэхналогіі (напрыклад, рэцэпты вырабу ігрыстых він, перапрацоўкі бульбы) атрымалі заслужаннае прызнанне і ў Беларусі, і далёка за яе межамі.

   Памёр Алесь Вечар 4 красавіка 1985 года. Пахаваны ў Мінску на Усходніх могілках.

   На працягу ўсяго жыцця творца быў адданы і біяхімічнай навуцы, і паэтычнаму слову. Адно другому не замінала, а хутчэй наадварот. “Паміж лірыкам і фізікам (у дадзеным выпадку хімікам) існавала дыялектычная адзінства, узаемная падтрымка. Розум арганізоўваў волю для галоўнай мэты: пазнання рэчаіснасці і працы на карысць грамадства”, - так характарызаваў творчасць свайго сябра Юрка Гаўрук.

   Калі казаць больш дакладна, то “лірыка” ў А.Вечара пераважвала ў ранні перыяд творчасці, а “фізіка”- ужо ў сталы, калі паэт звяртаўся да тэмаў сапраўды планетарнага маштабу – жыццё без вайны, мір на Зямлі, роля навукі і навукова-тэхнічнага прагрэсу ў жыцці чалавецтва. І нярэдка гэтыя тэмы знаходзілі ў паэта арыгінальнае вырашэнне. Каб паразважаць пра прыроду кахання, ён выбраў сабе незвычайнага суразмоўцу – камп’ютар (“Дыялог з камп’ютарам аб любві”), а ў вершы “ Вялікі Саюз” лірычны герой аглядае Зямлю з ілюмінатара касмічнай ракеты. Філасафічнасць у лірыцы А. Вечара часам спалучаецца з іроніяй, як у “Секстэце санетаў”. Многія вершы вучонага-біяхіміка вызначаюцца навуковасцю ў літаратурным сэнсе – напрыклад, паэтызацыяй фотасінтэзу (“Аб цудоўным”) і біягеацэнозу (“Юбілейнае слова”). Але часам паміж навуковымі доследамі Алесь Вечар успамінаў свае дзяцінства і юнацтва, асэнсоўваў пройдзены шлях – і тады нараджаліся творы іншага, эпічнага кшталту: аўтабіяграфічныя вершы “Прадмова да мемуараў”, “Івань”, “З пісем”, паэма “Мая гімназія”. Яны – пра станаўленне асобы на фоне складанай і супярэчлівай эпохі.